Als Belgische ondernemer is de content op je website je uithangbord. Het ontdekken dat iemand zonder toestemming foto’s of ander materiaal van je website heeft overgenomen, kan frustrerend zijn en potentieel schadelijk voor je bedrijf. Vanuit mijn professionele ervaring, merk ik dat ondernemers echter vaak niet op de hoogte zijn van hun rechten omtrent hun content. In dit artikel geef ik je dus graag meer informatie én een stappenplan dat je kunt volgen als je vaststelt dat iemand onterecht jouw content gebruikt.
Wat zijn auteursrechten?
Auteursrechten zijn wettelijke rechten die de makers van originele werken beschermen. Deze rechten geven auteurs, kunstenaars en andere creatievelingen exclusieve controle over het gebruik van hun creaties, zoals literaire en artistieke werken, muziek, foto’s, en software. Auteursrechten beschermen je niet alleen tegen het kopiëren van het werk, maar geven je ook de exclusieve rechten om het werk te gebruiken, te distribueren en openbaar te maken. Dat wil dus zeggen dat niemand anders dit mag doen, zonder jouw toestemming.
Wanneer heb je auteursrechten?
Auteursrechten ontstaan in de regel automatisch zodra een origineel werk wordt gecreëerd. Dat wil dus zeggen dat je ze ook automatisch verkrijgt en er verder niets voor hoeft te doen. Je hoeft je creatie (in dit geval beeldmateriaal of andere content) nergens te registreren en je hoeft zelfs geen “copyright” of “©” te vermelden bij je content.
Wat is een origineel werk?
Een origineel werk is een creatie die het resultaat is van de eigen geestelijke inspanning van de maker en een zekere mate van originaliteit en creativiteit toont. Het hoeft niet uniek te zijn in de absolute zin, maar moet genoeg onderscheidend vermogen hebben om als een persoonlijke creatieve uiting van de maker beschouwd te worden. Voorbeelden van originele werken kunnen zijn: een foto, een geschreven artikel, een schilderij, een muziekstuk, of zelfs een softwareprogramma. Zolang het werk enige creatieve inspanning vereist, kan het in aanmerking komen voor bescherming onder het auteursrecht.
Voor foto’s ligt deze drempel vrij laag. Een bepaalde camerahoek of belichting is al voldoende om te kunnen spreken van een origineel werk. In de regel zijn dus zo goed als alle foto’s auteursrechtelijk beschermd en moet je steeds toestemming vragen als je ze wil gebruiken.
Er zijn ook websites die rechtenvrije foto’s en video’s aanbieden. Marketingbureau Kreatix schreef hier een zeer uitgebreid artikel over! Lees het artikel hier.
Wanneer is je auteursrecht geschonden?
Simpel! Je auteursrecht is geschonden wanneer iemand anders jouw werk gebruikt zonder je toestemming. Dit kan bijvoorbeeld door het gebruiken van je content op hun website, het kopiëren van je content, het verspreiden, of op een andere manier openbaar maken van je content en dit steeds zonder jouw toestemming.
Een inbreuk kan ook plaatsvinden als iemand afgeleide werken maakt op basis van jouw origineel, tenzij dat gebruik onder een wettelijke uitzondering of licentie valt. Het is belangrijk om alert te zijn op ongeautoriseerd gebruik van je werk, zowel online als offline.
Kan ik een vergoeding krijgen voor gebruik van mijn content?
Ja. Je kunt je toestemming voor gebruik van je content ook koppelen aan een vergoeding. Het is dan wel aangeraden om hier een duidelijke overeenkomst voor op te stellen, zodat alle afspraken helder zijn voor beide partijen.
Daarnaast is het uiteraard ook mogelijk om een schadevergoeding te eisen wanneer je vaststelt dat iemand onterecht je content gebruikt zonder je toestemming.
Voor de bepaling van het bedrag van (schade)vergoedingen wordt in de regel gekeken naar de tarieven die gehanteerd worden door SOFAM.
Wat kan je doen bij schending van je auteursrechten?
Stap 1: Neem contact op met de overtreder
Voordat je juridische stappen onderneemt, kan rechtstreeks contact het probleem vaak snel en zonder veel kosten oplossen. Stuur een beleefde e-mail of brief waarin je de inbreuk benoemt en verzoekt om het verwijderen van het materiaal van hun website (of eender waar ze je content gebruiken). Vermeld duidelijk dat het materiaal auteursrechtelijk beschermd is en dat het gebruik ervan zonder jouw toestemming niet is toegestaan.
Stap 2: Een vordering tot staking
Als de informele aanpak niet werkt, kun je overwegen een aangetekende brief te sturen waarin je vraagt om het gebruik van je content of foto’s te stoppen (“te staken”), eventueel met de hulp van een advocaat. Deze brief is formeler en geeft aan dat juridische stappen volgen (bijvoorbeeld een stakingsvordering volgens een procedure “zoals in kortgeding”) indien het materiaal niet wordt verwijderd. Op deze manier geef je meer gewicht aan de situatie en wordt de ernst ervan duidelijk.
Stap 3: Overweeg juridische stappen
Indien de overtreder niet reageert op de aangetekende brief, kan het nodig zijn juridische stappen te overwegen. Onder Belgisch recht kun je een rechtszaak starten voor auteursrechtinbreuk. Het is aan te raden een advocaat te raadplegen die gespecialiseerd is in intellectueel eigendomsrecht om je opties te bespreken.
Weeg steeds goed de kosten en potentiële baten van juridische stappen af. Juridische procedures kunnen tijdrovend en kostbaar zijn. Soms kan het effectiever zijn om alternatieve oplossingen te zoeken, zoals onderhandelingen over het betalen van een vergoeding.
Gestolen content vermijden? Ken je auteursrechten!
Een inbreuk op het auteursrecht kan een ernstig probleem vormen voor Belgische ondernemers. Door op de hoogte te zijn van je rechten, ze proactief te handhaven en duidelijke stappen te ondernemen bij een inbreuk, bescherm je niet alleen je eigen creatieve werk, maar ook de integriteit van je bedrijf. Wees voorbereid, ken je rechten en handel besluitvaardig om je intellectuele eigendom te beschermen.
Heb je nog vragen over het auteursrecht of heb je nood aan een goede partner voor de juridische kant van je zaak? Contacteer ons en wij staan je graag bij!
